Augustin Sokolovski
Dziś, 29 grudnia, Kościół świętuje pamięć świętej
cesarzowej Teofano. W 881 r. na polecenie cesarza Bazylego I Teofano wyszła za mąż za przyszłego cesarza Leona VI (866-912). Jednak jej małżeństwo nie było szczęśliwe.
Cesarz Leon przeszedł do historii pod imieniem Mądrego. Obdarzony ogromną erudycją świecką i kościelną był autorem wielu traktatów, w tym prawnych, a nawet tekstów liturgicznych. Był autorem tekstu na nieszpory dnia Pięćdziesiątnicy: 'Przyjdźcie, wierni i oddajmy cześć Bogu Trójedynemu!' To niezwykle głęboko teologiczne dzieło jest zadziwiająco treściwe i przy tym jest pełnym wyrażeniem doktryny Trójcy Świętej Grzegorza z Nazjanzu (329-390).
Teofano była wykształcona, piękna i pobożna. Ale jej małżeństwo z Leonem nie było szczęśliwe. Aż do ślubu następca tronu żył z inną kobietą. Niemniej jednak, kiedy Leon wypadł z łask cesarza Bazylego i został uwięziony, Teofano dzieliła z mężem trudy trzyletniego pozbawienia wolności. Młodziutka córka Leona i Teofano, Eudokia, zmarła w 892 roku. Wkrótce, zaledwie trzy lata później, w 895 roku, sama ceszarza poszła w jej ślady.
„Czy matka zapomni o swoim ukochanym dzieciątku i nie będzie opłakiwać potomka łona swego? ale gdyby i ona zapomniała, to ja nie zapomnę" - mówi prorok Izajasz (Iz 49,15). To słowo w pełni urzeczywistniło się w stosunku do Teofano. Pan gloryfikował jej miejsce wiecznego spoczynku wieloma znakami i cudami tak, że nawet sam cesarz Leon przyznał, że był niesprawiedliwy w stosunku do swojej zmarłej małżonki Teofano.
Cesarz chciał kanonizować ją, ale obowiązujące wtedy prawo ze względu na to, że od jej śmierci minęło zbyt mało czasu nie pozwalało na dokonanie tego. I dlatego Leon wzniósł na jej cześć kościół w Konstantynopolu pod wezwaniem Wszystkich Świętych.
Święta Teofano niewątpliwie wstawia się za wszystkimi, którzy będąc w prawowitym małżeństwie, wycierpieli wiele niesprawiedliwości.