Publications

ŚWIĘTA MONIKA

Augustin Sokolovski

Dziś 17 maja, czyli 4 maja według kalendarza juliańskiego, Kościół czczci pamięć św. Moniki. Podobnie jak Emilia Cezaryjska (+375), Nonna z Nazjanzu (+374) i Anfusa z Antiochii (324?) - matkom Bazylego Wielkiego, Grzegorza Teologa i Jana Chryzostoma - Monika była jedną z tych wielkich kobiet, które wychowały wielkich nauczycieli chrześcijaństwa powszechnego. Bez nich historia Kościoła i świata byłaby inna. Święte matki Ojców Kościoła są naprawdę godne czci.

Matka największego z zachodnich Ojców Kościoła urodziła się w Tagast, dzisiejszym algierskim Souk Ahras, w 331 roku. W wieku 22 lat urodziła Augustyna, mając 40 lat, w roku 371 lat owdowiała.

Mąż Moniki, Patrycjusz, lub, we współczesnej transkrypcji, Patryk, został ochrzczony przed śmiercią. Taka ówczesna praktyka, która w rzeczywistości przekształcała sakramentalny chrzest wodny w porzucenie grzechów w zmycie ich przed śmiercią, była w starożytności wszechobecna. Paradoksalnie to przyszłe nauki późnego Augustyna przyczyniły się do zniesienia tej praktyki.

Śmierć ojca nie zmieniła stosunku przyszłego ojca Kościoła do chrześcijaństwa. Żył w złudzeniach religijnych i podobnie jak apostoł Paweł przed swoim nawróceniem, prześladował chrześcijan, konkretnie Kościół, ale intelektualnie (1 Kor.15,9), zaprzeczając sensowności chrześcijaństwa i drwiąc z biblijnych starotestamentowych podstaw wiary w Jezusa Chrystusa. Święta Monika modliła się za syna, jej modlitwa opierała się wtedy na przekonaniu chrześcijan Kościoła kartagińskiego, że Bóg mocą łaski może zmienić wolę człowieka, przemienić ją i skłonić w pragnienie czynienia dobra (por. Łk 14,23). Wiara, modlitwa i cierpliwość św. Moniki nie pozostały bez echa.

W 387 roku, w noc Paschy 24 kwietnia, Augustyn został ochrzczony w Mediolanie przez św. Ambrożego. Kilka miesięcy później, 13 listopada, Monika odeszła do Pana w rzymskiej Ostii. Oprócz swojego pierworodnego syna, Augustyna, Monica urodziła syna Navigia i córkę Perpetuę (+423). Ta ostatnia jest również umieszczona we wspólnocie w świętych.

Nawrócenie Augustyna na chrześcijaństwo było wynikiem osobistych poszukiwań i skomplikowanej ewolucji duchowej. Jednak on sam wierzył i twierdził, że stał się chrześcijaninem dzięki predestynacji boskiej i modlitew matki. W swoich późniejszych dziełach Augustyn podkreślał, że wiedzę o tym otrzymał z góry dzięki boskiemu objawieniu w momencie święceń biskupich.

Majowe obchody ku czci Matki świętego Augustyna związane są z przeniesieniem części relikwii Świętego z Rzymu do augustiańskiego opactwa Arruez w północnej Francji w 1162 roku.

Założony w 1090 Klasztor pod wezwaniem św. Mikołaja wymagał specjalnego niebiańskiego wstawiennictwa Augustyna, którego statutem zakonnym kierował się klasztor. Wiemy, że kult samego Ojca Kościoła w tamtych czasach był bardzo wielki. Augustyn był nazywany "matrycą wszystkich konkluzji" i "Ojcem Ojców". Jego relikwie spoczywały w północnym włoskim mieście Pawii. Dlatego przeniesienie jakiejkolwiek starożytnej relikwii bezpośrednio z nim samym związanej nie było możliwe.

Natomiast kult Matki Augustyna, Moniki, zaczął rozprzestrzeniać się w Kościele dopiero siedem wieków po jej błogosławionej śmierci. Na przełomie pierwszego i drugiego tysiąclecia ery chrześcijańskiej jej kult bardzo się rozpowszechnił i rpzpowszechnia się również w naszych czasach. Wychodzi na to, że przeniesienie relikwii do Francji i początek rozkwitu jej kultu właśnie w tamtych czasach wzajemnie się przeplatają.

Podobnie jak wiele świątyń, kościołów i klasztorów,które niegdyś były bardzo chwalebne ku czci św. Augustyna, a nawet w czasie Rewolucji Francuskiej (1789) klasztor Jego imienia przestał istnieć. Jednak związane z okolicznościami rozkwitu klasztoru przeniesienie relikwii Świętej przez tajemnicze rozporządzenia Boga stało się jedną z dat obchodów pamięci Moniki w Prawosławiu.