Augustin Sokolovski
W pierwszych dniach astronomicznej wiosny, a dokładnie 22 marca, Kościół świętuje pamięć św. Cezarego Lekarza. Święty był młodszym bratem św. Grzegorza Teologa. Dlatego, podobnie jak jego wielki krewny, nazywany jest również "Cezarym z Nazjanzu".
Pierwsze trzy wieki historii Kościoła były czasem świętości męczenników. Następnie, gdy prześladowania ustały, jako świętych czczono głównie biskupów oraz ascetów zakonnych.
Cezary jest jednym z nielicznych starożytnych świętych osob świeckich.
Cezary był o rok młodszy od swojego brata Grzegorza. Urodził się w 330 roku, a w 368 odszedł do Pana. Rodzice Grzegorza i Cezarego, Grzegorz i Nonna, są również umieszczeni przez Kościół w menologium wśród świętych.
Przypomnijmy, że biskupi w starożytnym kościele mogli być żonaci, mieć żonę i dzieci. Odpowiednie przepisy kanoniczne, które wymagają od biskupa obowiązkowego celibatu, czyli bycia nieżonatymi, pojawiły się w Kościele znacznie później.
Stąd jasne jest, że ojciec Grzegorza Teologa i Cezarego Lekarza, również Grzegorz, był żonatym biskupem kapadockiego miasta Nazjanza. Wielbiony przez Kościół wśród świętych, nazywany jest w Kościele Grzegorzem z Nazjanzu Starszym (276-374). Ten Grzegorz żył prawie sto lat i umarł, jak Pismo mówi o biblijnych Sprawiedliwych Abrahamie (Rdz 25,8) i Hiobie (Job 42,17), "nasycony dniami".
Biografia Cezarego jest niezwykle interesująca. Ponieważ Święty był nie zwykłym lekarzem, ale nadwornym medykiem cesarzy rzymskich! Wśród nich był syn cesarza Konstantyna Konstancjusz (337-361), a nawet odstępca od wiary chrześcijańskiej, zagorzały poganin i prześladowca chrześcijan Julian (361-363).
Konstancjusz otwarcie sympatyzował z heretykami arianami, którzy zaprzeczali boskości Syna Bożego, który stał się człowiekiem w Jezusie Chrystusie. Julian swoimi dekretami zabronił chrześcijanom nauczania wiary, zabronił też im zajmowania ważnych stanowisk w państwie. Ale ani jeden, ani drugi nie byli w stanie wywrzeć żadnego wpływu, aby złamać wolę Cezarego. Cezary aż do ostatniego tchnu żył i działał jako prawowierny chrześcijanin wierny postanowieniom I Soboru Powszechnego (325).
W przeciwieństwie do swoich poprzedników w medycynie, Panteleimona, Cyrusa i Jana, i wielu innych, Cezary nie był bezrebrenikiem. Nie był, dziś byśmy powiedzieli wolontariuszem, ale profesjonalnym lekarzem.
Ani bliskość do potężnych tego świata wynikająca z racji bycia medykiem, którzy bez względu na swoją wierność Kościołowi czy też wrogość w stosunku do niego, a za niekwestionowaną wiedzę, umiejętności, wielki profesjonalny talent i kompetencje zawodowe daje nam prawo zrównać św. Cezarego z prawie współczesnym nam, świętym Łukaszem Wojno-Jasienieckim (1877-1961).
Lekarze z łaski Boga, obaj byli obdarzeni świętością, tam, gdzie Pan ich powołał. Wypełnili słowo Apostoła: "Bracia, niech przeto każdy trwa u Boga w takim stanie, w jakim został powołany.” (1 Kor 7,24). Ta wierność powołaniu i, co najważniejsze, łaska pragnienia świętości wbrew codzienności tu i teraz, czyni świętych naszymi bliskimi w tych Ostatnich Czasach.